ASTROLOJİDE MERKÜR
Astroloji, bütün antik kültürler tarafından çalışılmış bir bilim ve sanattır. Kybalion yasalarının birincisi ‘Yukarıdaki nasılsa aşağıdaki öyledir’ der. Bu da, gök cisimlerinin hareketleriyle, insan davranışları arsında bir ilişki olduğunu söyleyen astrolojinin temelini oluşturur.
Büyük döngüler ve bu döngülerin ülkeler üzerindeki etkilerini ele alan ülkeler astrolojisinden, daha küçük döngülerin bireylerin horoskopları üzerindeki etkisini ele alan hükümsel astrolojiye kadar çeşitli astroloji türleri vardır.
‘Horoskop’ kelimesi Latince ‘horoscopus’, o da Grekçe ‘horoskopos’tan gelir. ‘Saat’ anlamına gelen ‘hora’ ve ‘gözlem’ anlamına gelen ‘skopos’tan oluşur, böylece kişinin doğum saatini ifade eder.
Bir horoskop, kişinin doğduğu andaki gezegen konumlarını gösteren bir doğum haritasıdır. Dış halkada Zodyak’ın on iki burcundan, iç halkada gezegen sembollerinden ve evler denen on iki bölümden oluşur. Her sembolün, kişilik ve davranış biçimi açısından bir anlamı vardır. Bu çalışmada, Merkür gezegeninin astrolojik ve mitolojik sembolizmi ve onun kişilikle ilişkisi ele alınmıştır.
Mitolojide Merkür Gezegeninin Sembolizmi
Merkür gezegeninin sembolizminde, üstte bir yarım daire, ortada bir daire ve altta bir haç vardır. Haç (Dünya ile simgelenen) maddesel yönümüzü, yarım daire (Ay ile simgelenen) ruhu ve daire (Güneş ile simgelenen) spiriti temsil eder. Sembolün anlamını anlayabilmek için önce Merkür’ün mitolojik yönüne göz atmamız gerekir.
Gezegenlerin isimleri Roma mitolojisinden gelir. Roma mitolojisinde Merkür, tanrıların habercisi olarak bilinen bir tanrıdır. Grek mitolojisindeki karşılığı Hermes’tir. Hermes’in kanatlı sandaletleri vardır, çok hızlı hareket eder ve tanrılardan aldığı haberleri ölümlülere iletir.
Hermes, Zeus ve Maia’nın oğludur. Doğduğunda liri icat etmiştir. Aynı zamanda Apollon’un sığırlarını çalmıştır. Apollon bunu öğrendiğinde, onu sakinleştirmek için icat ettiği liri ona hediye etmiştir. Lir, Apollon’un sembolü hâline gelmiştir ve Apollon da Hermes’i ruhların yol göstericisi yapmıştır. Hermes; Olimpos, yeryüzü ve yer altı dünyası arasında hareket edebilir. Üç dünyada da hareket edebilen sadece Hermes ve Hekate’dir. Hermes aynı zamanda insanlığa bilimleri ve sanatları öğretmiştir.
Mısır’da Hermes’in karşılığı Thoth’tur. İbis başlı olarak gösterilir ve insanlığa astrolojiyi öğretmiştir. Gizli Öğreti’de Helena Petrovna Blavatsky şöyle der: “Hermes ibis şekli altında Mısırlıları gözetti ve onlara ezoterik bilimleri ve sanatları öğretti. Bu, Sonsuzluğun beyaz kuğu olan KALAHANSA ile de ilişkilidir”.
Roma mitolojisinde Hermes, Merkür’dür. ‘Merkür günlük olarak, güneşsel ve aysal fenomen boyunca zamanı kaydetmekle görevlendirilmiş haberciydi.’
H. P. Blavatsky, Merkür’ün anlamı hakkında şöyle devam eder: “Astrınomide Merkür, Coelus ve Lux’un yani gökyüzü ve ışığın oğludur. Mitolojide Jüpiter ve Maia’nın çocuğudur. Grekçe ‘Hermes’ ismi, diğer şeylerin yanı sıra ‘Tercüme Eden’ veya ‘yorumlayan’ anlamına gelir. Merkür, Cyllene Dağı’nda çobanlar arasında doğmuştur ve onların yöneticisidir. Ölülerin ruhlarını Hades’e götürmek ve oradan geri getirmekle yükümlüdür. Sıklıkla üç başlı olarak temsil edilmiştir ve bu yüzden ona ‘Tricephalos’ denir, Güneş ve Venüs’le bir olduğu anlamına gelir.”
Caduceus’un anlamı ile ilişkili olarak H. P. Blavatsky şöyle der: “Yılan her zaman, çok yüksek seviyedeki hocaların, onların Ölümsüzlük güçlerinin ve tanrısal bilgilerinin sembolü olmuştur. İki yılan, Gizli Bilgeliğin ikili gücünü temsil eder.”
Merkür Gezegeninin Astrolojik Sembolizmi
Londra Teozofi Cemiyeti’nin Astroloji Bölümünün kurucusu olan ve modern astrolojinin babası kabul edilen Alan Leo, Esoteric Astrology eserinde şöyle der: “Merkür’ün saf etkisi sezgidir, spiritüel anlayıştır, spiritüel şeylere dair doğrudan bir bilgidir, kozmik ve insan üstü bilinç üzerine tefekkürdür.”
Doğum haritasındaki bütün gezegenler hem olumlu hem olumsuz anlamlara sahiptir. Hangisini tecrübe edeceğimiz bizim bilincimize bağlıdır. Merkür gezegeni hakkındaki temel nokta bizim zihnimizi kontrol etmesidir. Eğer onu bilgece kullanırsak, hayatımızda Merkür’ün olumlu yönlerini tecrübe ederiz. Eğer bilgece kullanmazsak, kurnaz, yalancı Hermes ile karşılaşırız.
Doğum haritasında Merkür Güneş’ten en uzak noktadaysa bu, zihnin (Merkür) kişinin hayat amacından (Güneş) uzakta olduğunu gösterir. Eğer Merkür ve Güneş kavuşumdaysa, zihnin hayat amacına uygun davrandığı söylenebilir. Merkür’ün (zihnin) Güneş’e (spirite) hizmet etmesi gerektiği, astrolojik bir kuraldır. Zihin ancak, daha yüksek bir bilincin rehberliği altında iyinin bir hizmetkârı olabilir.
Astrolojide Merkür’ün temsil ettiği temel fonksiyonlar düşünme, konuşma, yazma, anlama, iletişim, bilgiyi öğrenme ve aktarmadır. Olumlu anlamda zekâ, hızlı kavrama, entelektüel yetenekler, hızlı iletişimden sorumludur. Olumsuz yönünde ise endişe, huzursuzluk, aşırı merak, yüzeysellik, dedikodu, yalan, iftira ve hırsızlık olarak karşımıza çıkar. Doğum haritasında Merkür etkisi olanlar yazar, yayıncı, iletişimci, gazeteci, öğretmen, konuşmacı, eleştirmen, postacı veya tüccar olabilir.
Merkür, İkizler ve Başak burçlarını yönetir. İkizler; iletişimi, bilgi edinmeyi, öğrenmeyi ve öğretmeyi temsil eder. Başak ise bilginin sınıflandırılması, ayrıştırılması ve saflaştırılması ile ilgilidir, neyin doğru neyin yanlış olduğunu, ayırt etmeyi simgeler. Bunların hepsi Merkür tarafından yönetilir ve Merkür’ün yardımıyla yapılabilir.
Merkür, Güneş Sistemi’ndeki en hızlı gezegendir, Güneş’in etrafını sadece 88 günde döner. Çok hızlı hareket ettiği için Merkür’ü gökyüzünde görmek çok zordur. Sadece güneş doğmadan önce veya güneş battıktan sonra çok kısa bir süreliğine görülebilir.
En hızlı olduğu zamanda Merkür günde 3 derece hareket eder (bu Güneş’ten üç kat daha hızlı demektir), fakat bazen durur ve geri hareket eder. Gerçekte Merkür hareketine devam etmektedir fakat dünyadan böyle görülür. Doğum hartasındaki Merkür’ün konumu kişinin zihin hızını gösterir. Yavaş hareket eden, duran veya geri giden Merkür, kişinin cevap verme, hareket etme ve çözüm bulma hızının daha yavaş olduğunu gösterir. Diğer yandan hızlı hareket eden bir Merkür’e sahip olan kişi başladığınız cümleyi bitirir, çabuk cevap verir ve anında çözümler bulur.
Merkür her yıl, üç hafta sürecek şekilde üç kez geri gider. Geri giden bir gezegen, insan karakterinin kendini evinden uzakta hisseden kısmını temsil eder. Bu, Merkür olduğunda, zihinsel aktivite içe döner. Kendini ifade etmek zor olabilir. Yanlış anlaşılmalar gerçekleşebilir. Merkür’ün geri hareketi sırasında iç hayata dair derin düşünceler ortaya çıkabilir. Hızlı kararlar almak için uygun bir zaman değildir, düşünceleri analiz etme, önemsemediğimiz şeylere bakma ve içlerindeki derinliği görme zamanıdır.
Merkür, haritanın farklı kısımlarını birbirine bağlayan bir haberci gibi hareket eder. Bu yüzden bu gezegen, bilincin yükselmesinde önemli bir role sahiptir. Haritadaki farklı gezegenlerin birbirleriyle iletişimde bulunmasını sağlayarak Merkür, ruhumuzun farklı kısımlarında gezinmemizi sağlar.
Merkür, Güneş’in emirlerini gezegenlere, gezegenlere ait bilgileri de Güneş’e iletir. Bunu çok hızlı yapar. Eğer Merkür’ün diğer gezegenlere yaptığı açılar sertse, gerçeği çarpıtması mümkündür. Başka bir nokta da Merkür’ün diğer gezegenlere açı yapmaması durumudur. Burada iletişim hattı kopmuş demektir.
‘Yukarıdaki nasılsa aşağıdaki öyledir’ kuralına göre gezegenler ve burçların hastalıklar üzerinde de etkisi vardır. Merkür’ün Ay ile yaptığı açı sertse kişilerde zayıf hafıza görülebilir. Ayrıca zihinsel ve duygusal kontrole zarar verdiğinden endişe ve üzüntüye yol açabilir. Merkür Venüs’e sert açı yapıyorsa damar sistemindeki sinirlere zarar verebilir çünkü Venüs damar sistemini, Merkür ise sinir sistemini yönetir. Merkür’ün Mars’a sert açıları varsa sinir dokusunda iltihap, kas spazmları ve refleks bozuklukları görülebilir. Uranüs’le sert açıları felç, Neptün’le olanlar sebebi olmayan korku, Plüton’la olanlar çok daha ciddi zarar şeklinde ortaya çıkabilir. Eğer analitik zihin olumlu bir şekilde kanalize edilmezse bütün sinir sistemine zarar verebilir.
Merkür’ün bulunduğu burç ve yaptığı açılar; nasıl öğrendiğimiz, nelerin öğrenmeye yardımcı veya engel olduğuna dair çok şey söyler. Temel olarak, Merkür’ün bulunduğu burç nasıl düşündüğümüzü gösterir. Koç’taki Merkür doğrudan, Boğa’daki uygulamacı, İkizler’deki hızlı, Yengeç’teki duygusal, Aslan’daki kendine güvenen, Başak’taki mantıklı, Terazi’deki diplomatik, Akrep’teki derin, Yay’daki farklı görüşlere açık, Oğlak’taki ciddi, Kova’daki yaratıcı, Balık’taki hayallerle dolu bir şekilde düşünür.
Merkür’ün ev konumu düşüncelerin odaklandığı noktayı gösterir. Merkür birinci evdeyse kişilik Merkür’ün etkisi altındadır. İkinci evdeyse odak noktası maddi konular, üçüncü evdeyse entelektüel yetenekler, dördüncü evdeyse ailededir. Beşinci evdeyse yaratıcı düşünce önemlidir, altıncı evdeyse işle ilgilidir. Yedinci evdeyse odak noktası ilişkilerdir, sekizinci evdeyse saklı olanı ortaya çıkarma söz konusudur. Dokuzuncu evdeyse yabancı kültürlere ve dillere merak olarak ortaya çıkar. Onuncu evdeyse işte sözel yeteneklerini kullanır, on birinci evdeyse sosyaldir, insanları bir araya getirmeyi bilir. On ikinci evdeyse spiritüel konulara ilgi söz konusudur.
Nature, Function and Archetypical Role of Mercury in Consciousness eserinde Jeffrey Wolf Green şöyle der: “Neden ruhumuz Merkür’ün o burçta, o evde ve o açılarla olmasını seçer? Bunun cevabı açıktır, evrimsel ilerlememizdeki bir sonraki adımı kolaylaştırmak için.” Doğum haritalarımızda her birimizin Merkür’ü farklı bir konumdadır çünkü ruhlarımızın ihtiyaçları farklıdır, öğrenmemiz gereken şeyler farklıdır. Merkür, Hermes, bize hangi yolu izlememiz gerektiğini gösterir, ruhlarımıza o rehberlik eder.
Astrolojide Merkür gezegeni Grek mitolojisindeki Hermes ve Roma mitolojisindeki Merkür ile aynı özelliklere sahiptir. Merkür’ün burç ve ev konumu, yaptığı açılar, neyi nasıl düşündüğümüzü ve ne öğrenmemiz gerektiğini gösterir. Sembolünün ifade ettiği gibi üç krallıkta hüküm sürer, fizik bedenimizi, ruhumuzu ve spiritimizi yönetir.
Hatırlamamız gereken temel astrolojik semboloji, zihnin her zaman spirite hizmet etmek zorunda olmasıdır çünkü Merkür (zihin) Güneş’ten (spirit) çok uzaklaşamaz.
Merkür’ün yardımıyla içsel Güneşimize ulaşabiliriz, yeter ki Hermes’in bize yol göstermesine izin verelim.
DUYGU ALKAN
Kaynaklar
Why Study Astrology?. Faculty of Astrological Studies. London. http://www.astrology.org.uk/index.php?option=com_content&task=view&id=45&Itemid=149
Online Etymology Dictionary. http://www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=horoscope&searchmode=none
Ilhan B. Merkür. http://www.astrolojidergisi.com/giris_merkur.htm
Spathori E. Greek Mythology. s. 62
Blavatsky H. P. The Secret Doctrine. 1. Cilt The Theosophical University Press. Pasadena. 1999. s. 362, 389.
Blavatsky H. P. The Secret Doctrine. 2. Cilt The Theosophical University Press. Pasadena. 1999. s. 364, 542
Leo A. Esoteric Astrology. Destiny Books. Rochester. 1989. s. 97
Forrest S. İçinizdeki Gökyüzü. Barış İlhan Yaynevi. İstanbul. 1997. s. 146
Tompkins S. Astrolojide Açılar. Barış İlhan Yayınevi. İstanbul. 2008. s.16
Öngiden N. Burçların Zodyakla Anatomik Eşleşmesi Planetlerin Organik ve Psikolojik Fonksiyonları- İkizler. http://www.astrolojidergisi.com/saglik-ikizler.htm
Banzhaff H. Astrolojinin Anahtar Sözcükleri. Barış İlhan Yayınevi. İstanbul. 1999. s.80-85
Green J. W. Merkür’ün Doğası, İşlevi ve Bilinçteki Arketipsel Rolü. http://www.astrolojidergisi.com/makale_merkurun-dogasi-islevi.htm